در اصطلاح گیاه درمانى اگر آبریزش از بینى به طرف خارج باشد زکام و اگر به طرف حلق و سینه رهسپار گردد نزله نامند که این خود زمینه را براى برونشیت و ورم ریه و سایر بیماریهاى ریوى مستعد مى سازد چه مزاج بیمار گرم و چه سرد باشد باید تا سه روز بجز آش جو هیچ طعامى و آشامیدنى ندهند.

عناب ، سه پستان ، گل اروانه ، بنفشه به صورت جوشانده بکار برند و از غذاهاى سرخ کرده و ترش بسیار سرد و محرک بپرهیزند و نیز از ماش ، اسفناج ، سبوس گندم ، نشاسته به صورت حریره و روغن بادام و شکر استفاده نمایند اگر بیمارى که مبتلا به زکام است بر روى شکم بخوابد و صورت را روى بالش گذارد تا ماده بتواند بهتر جارى شود در بهبودى بیمار مؤثر است زیرا در این صورت مایعات از حلق به طرف پائین سرازیر نمى شود.

مبتلایان به زکام باید حتما سر را پوشیده دارند و از هواى سرد و شمالى بپرهیزند – هر چند عطش داشته باشند نباید آب سرد بنوشند. اینگونه بیماران کمتر بخوابند زیرا ماده بیمارى زا بیشتر مى تواند به سوى حلق سرازیر شود و بیشتر به حالت نیمه نشسته بسر برند و استراحت کامل کنند.
نسخه :
براى مزکوم یا صاحب زکام
ریشه ایرسا ۱۰ گرم
کتیرا ۵/۲ گرم
ریشه شیرین بیان ۱۰ گرم
همه را نرم کوبیده خوب سائیده خمیر کرده به صورت قرصهائى به اندازه مغز پسته تهیه کرده و مدام در دهان قرار دهند.
و در وقت خواب گشنیز، کتیرا و گل بنفشه را کوبیده با نبات سائیده یک قاشق مرباخورى میل نمایند.
گفتار بقراط (اگر ماده نزله به سوى ریه ریزش کند پس از چندى به چرک مبدل خواهد شد) این نیز پایه اولیه بیماریهاى ریوى به علت سینوزیت ها، مى باشد. جویدن یخ و آب خیلى سرد همه مولد نزله اند.درمان زکام در هواى گرمگل بنفشه ۳۰ گرم
عناب ۳۰ گرم
سه پستان ۱۰ گرم
ریشه خطمى ۱۵ گرم
تخم خطمى ۱۵ گرم
همه را نرم کوبیده ۷ روز جوشانده صبح و عصر میل نمایند
از شیر خشت مى توان در اینجا استفاده نمود شربت بنفشه ، نیلوفر و ماءالشعیر مفید است مالیدن روغن بنفشه در بینى مؤثر است . صندل ، گل سرخ ، کافور، گلاب و سرکه ، را مدام بویند اگر گلو دردى بدون چرک همراه زکام باشد از پخته عدس و پوست انار و پوست بلوط مى توان غرغره نمود براى اینکه زکام به ریه ها آسیبى نرسانند مى توان از فرمول زیر استفاده کرد. گل گاوزبان ۲۰ گرم

شاه تره ۱۰ گرم
برگ کاسنى ۲۰ گرم
غافث ۲۰ گرم
بارهنگ ۲۰ گرم
بسفایج ۱۰ گرم
ریشه شیرین بیان ۲۰ گرم
کشمش ۳۰ گرم
این مقدار را نیم کوب کرده روزانه ۱۵ گرم از آن را جوشانیده با شیره کدو و تخم خربزه آمیخته صبح ناشتا و عصر میل نمایند.زکام در هواى سردکه علت آن هواى بسیار سرد باشد، نوشیدن و بر سر و رو ریختن آب خیلى سرد خوب نیست این سردردها با سنگینى سر، کدورت حواس و کسالت روان و روحى و خروج رطوبت غلیظ و سفید یا کبود رنگى از بینى و حلق همراه است .
درمان :
جوشانده بابونه ، گل بنفشه ، مغز ناخنک ، مرزنجوش ، و شبت را انتخاب کرده سر را بشویند و سیاهدانه بو داده و انیسون بو کنند و از جوشانده انجیر ۱۰ دانه مویز ۳۰ دانه در عسل ریخته صبح و ظهر و شب میل نمایند. و یا ۱۰ گرم تخم کتان را بو داده در یک استکان عسل ریخته سه مرتبه میل نمایند. اگر آب ریزش بینى زیاد باشد از جوشانده انیسون بخور دهند و اگر عطسه زیاد باشد از آب بادروج در بینى کنند (بادروج گیاهى است که به آن ریحان کوهى نیز گویند و تخم آن بسیار کوچک و سیاه رنگ بوده که به آن تخم شربتى گویند و در فارس زیاد دیده مى شود) یا اینکه پودر تنباکو بو کنند.
نسخه :
جوز هندى ۵ گرم
مصطکى ۱۰ گرم
صمغ عربى ۱۰ گرم
همه را نرم کوبیده با گلاب خمیر کرده قرصهائى به اندازه نخود تهیه و مرتبا در دهان گذارند و آب آنرا بلع نمایند.نسخه براى زکامهاى مزمن و کهنهزعفران ۵/۲ گرم
مامیران ۱ گرم
جوز هندى ۵ گرم
مامیثا ۱ گرم
صمغ عربى ۵ گرم
حضض ۱۰ گرم
صندل سرخ ۵ گرم
صندل سفید ۵ گرم
حناء ۵ گرم
عدس ۱ گرم
همه را نرم کوبیده در سپیده تخم مرغ حل کرده و شب به شب اندکى از آنرا با گلاب مخلوط نموده وقت خواب بر سر بمالند و صبح حمام کنند.

زکام در افراد پرخون و فشار خونى و چاقهاکه علائمى چون سرخى صورت و چشم ها و سنگینى سر و کدورت حواس ‍ و شیرینى دهن مایل به بوى بد خروج مایعات سفت مایل به سرخ از بینى و غیره همراه است .
درمان :
این بیماران بایستى فصد شوند تا مقدارى از خون آنها کم شود و سپس از شربت بنفشه و عناب و سه پستان و غیره بدن را پاکسازى نمایند ماءالشعیر نوشند اگر لازم شود که آب ریزش بینى را بند آورند از شربت عناب و شربت گل بنفشه و اگر سیلان و رقیق شدن مایعات بینى لازم باشد از جوشانده بابونه و مرزنجوش و مغز ناخنک و غیره استفاده نمیاند این جوشانده را بایستى از طریق سرشویه هم بکار ببرند.
تبخیر عود یا سندورس یا مرزنجوش براى اینگونه بیماران مفید است که مى توان مقدارى از این داروها را جوشانده به صورت بخور در فضاى اطراف بیمار قرار داد.
اگر آب ریزش بینى خیلى رقیق باشد شربت گل بنفشه خورند که منضج است اگر لازم باشد که ماده مرتبا خارج شود از دادن شربتهاى سفت کننده ماده خوددارى شود اگر ماده غلیظ باشد و باعث درد شدیدى شده باشد بایستى براى رقیق شدن و سیلان و جارى شدن آن از تبخیر کاغذ و عنبر و کنجد استفاده نمایند یا سنگ داغ را در سرکه اندوخته با سبوس در سرکه گرم ریخته بخور دهند، ماءالشعیر نیز مفید است یا اینکه ماءالشعیر را در روغن بادام و نبات و گلاب و آب انار ریخته میل نمایند.نسخه هاى ریز هم براى گریپ و هم براى برونشیت حاصله در تعقیب زکام مؤثر استشربت بنفشه با ترکیب زیر
گل بنفشه ۳۰ گرم
پرسیاوشان ۲۰ گرم
خارخشک ۵۰ گرم
روزى ۱۰ گرم از آن را جوشانده صبح و عصر میل نمایند (هر قسمت را با ۲ لیوان آب بجوشانند)
شربت زیر نیز براى سردردهاى سخت ، ذات الریه ، دردهاى قولنجى و دردهاى کلیوى و سرفه نافع است که به نام شربت فریادرس معروف است .
گل گاوزبان ۵ گرم
صندل سفید ۵ گرم
پرسیاوشان ۵ گرم
عود الصلیب ۵ گرم
ریشه شیرین بیان ۵۰ گرم
بادیان ۱۰ گرم
گلسرخ ۱۰ گرم
تخم گل خطمى ۳۰ گرم
مویز ۱۰۰ گرم
همه را پس از نیم کوب کردن ده قسمت کرده هر قسمت را شب در ۲ لیوان آب جوش خیس نموده صبح ناشتا پس از جوشانیدن یک لیوان میل نمایند و بقیه را عصر بکار برند (مویزها را مى توان بهر قسمت مقدارى اضافه نمود زیرا آنها را بایستى کوبید)زکام در مزاج صفراوىعلائمى چون سوزش چشم ، و سر، سیلان اشک ، تلخى دهان ، عطش ، خروج رطوبت از دهان و بینى .
درمان :
فلوس یا خیار شنبر را در آب میوه ها یا سکنجبین ریخته میل نمایند (۵/۲ گرم فلوس در یک لیوان آب سکنجبین ) شربت سه پستان نوشند از جوشانده گل بنفشه گل خطمى و برگ کاهو و پوست خشخاش سر را بشویند با گلاب و ماءالشعیر غرغره نمایند.زکام در مزاج بلغمىاین بیمارى در این مزاج آسیب فراوانى نمى رساند زیرا مزاج هر دو یکى است .
درمان :
از جوشانده گل زوفا، ریشه شیرین بیان ، انجیر، گل قند و ترنجبین تلیین مزاج نمایند عوض آب ، گلاب بنوشند حریره از سبوس گندم و مغز بادام مفید است اگر لازم باشد که ماده یا مایع خروجى بینى رقیق شود از جوشانده بابونه شبت مغز ناخنک ، و آویشن سر را بشویند، اگر سیلان تمام شود مى توان از تبخیر شکر سرخ یا کاغذ یا سنبل یا دانه اسفند، سندروس ، کندر، مر، میعه سایله ، و یا از قسط استفاده نمود.زکام در مزاج سوداوىمزاجهاى سوداوى کمتر گریپ مى شوند و اگر مبتلا شدند آسیب بیشتر مى بینند زیرا خشگى چشمها، سنگینى سر و خشکى بینى ، سردرد شدید، در اینجا بیشتر دیده مى شود، دهان بوى چیز سوخته مى دهد و بوى دود از بینى و دهان احساس مى شود و زود تبدیل به عفونت سینوسها مى گردد.
درمان :
با جوشانیده برگ خطمى ، گل بنفشه ، برگ کاهو، کدو، سر را بشویند، ماءالشعیر خشخاش و حریره از شکر و نشاسته مفید است اگر سده یا ماده بیمارى زا تمام شد مى توان از تبخیر سندروس استفاده نمود.برونشیت در تعقیب گریپدر نزله هاى سخت که با سوزش حلق و سینه همراه است مى توان از لعاب به دانه با عرق گل لاله استفاده کرد اگر شربت بنفشه به آن اضافه شود بهتر است و ریشه کاسنى را نیز جوشانده روزى سه لیوان میل نمایند (۱۰ گرم براى هر لیوان ) که باعث باز شدن صدا و صاف شدن آن مى گردد اگر صداى بیمار گرفت که آن نشانه ورم حلق و طنابهاى صوتى مى باشد بایستى از نسخه زیر استفاده نمود.
کتیرا ۵ گرم
نبات ۴۰ گرم
مرمکى ۵ گرم
عصاره شیرین بیان ۵ گرم
همه را درهم آمیخته روزى سه قاشق مرباخورى میل نمایند اگر از این هم صداى بیمار باز نشد از چوب چینى و عشبه و غیره مى توان استفاده نمود. براى باز شدن صدا باز دستوراتى در مبحث سینه دردها وجود دارد.آب ریزش و عطسه زیاد فصلى (رینیت آلرژیک )قبلا درباره علت این بیمارى در مبحث آلرژى بحث شده است ، در اینجا به درمان آن از طریق گیاه درمانى اشاره مى شود، لازم به توصیه است که بیماران مبتلا بایستى تا پایان آخرین علائم بیمارى درمان را ادامه داده و بیماران زیادى با درمان زیر بهبودى حاصل کرده اند.
درمان :
مرزنجوش ۵ گرم چهار قسمت کرده هر قسمت را در ۲ لیوان آب جوشانده صاف نموده در محل خنکى نگهدارى کنند روزى شش مرتبه مقدارى از آن را استنشاق نمایند. (آب آن را در بینى کشند)
مرزنجوش ۲۰ گرم
بادرنجویه ۲۰ گرم
اسطوخدوس ۲۰ گرم
تخم گشنیز ۵ گرم
مغز ناخنک ۱۰ گرم
گل بنفشه ۱۰ گرم
پرسیاوشان ۴۰ گرم
آویش شیرازى ۵ گرم
بابونه شیرازى ۵ گرم
داروهاى زیر را پس از نیم کوب کردن ۱۲ قسمت کرده هر قسمت را پس از شستن در یک لیوان آب جوش ریخته پس از ۵ دقیقه جوشانیدن میل نمایند. هنگامى که داروها مى جوشد مى توان سر را روى بخور آن گرفت و بخور داد.
اگر بیمارى آلرژیک یا گریپ فصلى سخت باشد بایستى ۵ گرم سیاهدانه را نیم کوب کرده در نصف استکان آب جوشانده تا به نصف برسد. سپس آن را صاف کرده و در یک قاشق روغن زیتون تازه بى بو ریخته کمى گرم نمایند تا آبها تبخیر شود سپس ۳ مرتبه در روز در بینى بچکانید.
براى استنشاق ، آب داروى جوشیده شده که در زیر به آن اشاره شده است مفید است از آن براى غرغره نیز مى توان استفاده کرد.
گل بنفشه ۱۰ گرم
بابونه شیرازى ۵ گرم
مرزنجوش ۱۰ گرم
این مقدار را در سه نوبت و هر نوبت با یک بطر آب جوشانده شود، سپس ‍ سه مرتبه یا بیشتر در بینى بکشید – در عفونت سینوسها نیز این فرمول مورد استفاده قرار مى گیرد و بسیار مؤثر است .
توجه فرمائید:
داروى سینوزیت ، همان داروى زکام یا گریپ است ، داروى استنشاقى بالا، هنگام استنشاق (در بینى کشیدن ) همه ى چرکهاى سینوسها را به خوبى تخلیه مى کند. طرز عمل بدینطریق است که یک قاشق مرباخورى از داروى استنشاقى را در ۲ لیوان آب کمى جوشانده سپس گرم گرم در بینى بکشند و هواى بینى را خالى کنند، این عمل را سه مرتبه در روز صبح – ظهر – شب ، انجام دهند.

منبع



برخی همکاران

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7

انجمن علمی رادیولوژی ایران

انجمن علمی رادیولوژی ایران

انجمن جراحان دهان و فک و صورت

انجمن جراحان دهان و فک و صورت

انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران

انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران

انجمن علمی جراحان گوش، گلو، بینی و سر و گردن ایران

انجمن علمی جراحان گوش، گلو، بینی و سر و گردن ایران

آکادمی جراحی زیبایی آمریکا

آکادمی جراحی زیبایی آمریکا

انجمن پزشکی خواب ایران

انجمن پزشکی خواب ایران

انجمن بین المللی تحقیقات دهان و داندان آمریکا

انجمن بین المللی تحقیقات دهان و دندان آمریکا

انجمن ارتودنتیست های ایران

انجمن ارتودنتیست های ایران

مرکز تحقیقات گوش و حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی

مرکز تحقیقات گوش و حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی

مرکز تحقیقات علوم دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

مرکز تحقیقات علوم دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

پایگاه دندان پزشکی ایرانیان

پایگاه دندان پزشکی ایرانیان

انجمن تحقیقات راینولوژی

انجمن تحقیقات راینولوژی

انجمن دندان پزشکان عمومی ایران

انجمن دندان پزشکان عمومی ایران

انجمن علمی پزشکی لیزری ایران

انجمن علمی پزشکی لیزری ایران

کنگره بین المللی ایمپلنت خلیج فارس

کنگره بین المللی ایمپلنت خلیج فارس

دهمین کنگره بین المللی انجمن ارتودنتیست های ایران

دهمین کنگره بین المللی انجمن ارتودنتیست های ایران

NRITLD

NRITLD