درمان بزرگی پروستات با لیزر برای اولین بار در ایران

مهر: عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، از امیدهای تازه برای درمان بزرگی پروستات با استفاده از لیزر برای اولین بار در ایران خبر داد.

دکتر حسن جمشیدیان با بیان اینکه در جراحی همیشه عوارض و خطراتی در کمین است، اما در لیزر درمانی کمترین احتمال خطا و آسیب وجود دارد، گفت: در درمان بزرگی پروستات به کمک لیزر بیماران دیگر سوزش مجاری ادراری نداشته و از فردای درمان قادرند فعالیتهای عادی زندگی را از سر بگیرند.

این متخصص کلیه و مجاری ادراری در تعریف غده پروستات گفت: پروستات غده‌ای اختصاصی در مردان است که در زیر مثانه و اطراف مجرای ادراری قرار دارد، وزن آن حدود 20 گرم است و ترشح مواد خاص این غده یکی از فاکتورهای لازم برای باروری مردان است.

وی ادامه داد: به طور طبیعی بافت مترشحه‌ای در پروستات وجود دارد که با افزایش سن در افراد بالای 40 سال و بر اثر یکسری فرآیندهای فیزیولوژیکی دچار افزایش تعداد سلول و در نهایت بروز عارضه‌ای موسوم به بزرگی خوش‌خیم پروستات یا در اصطلاح BPH می‌شود

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه این اتفاق در درصد قابل توجهی از مردان رخ می‌دهد، گفت: البته بزرگی پرستات به تنهایی دلیل وجود علائم و ایجاد بیماری نیست چرا که این امکان وجود دارد، پروستات بسیار بزرگ شود ولی هیچ علامتی برای بیمار ایجاد نکند و یا اصطلاحا اثر فشاری بر روی مجرا ایجاد نکند. در مقابل این امکان نیز وجود دارد که پروستات حتی با حجمی کوچک دچار انسداد و در نهایت بروز علائم بزرگی پروستات شود که به صورت بالینی با نشانه های ویژه‌ای همراه خواهد بود.

جمشیدیان با اشاره به اینکه براساس بررسیهای انجام شده اگر 100 نفر مرد بالای 50 سال را تا آخر عمرشان کنترل کنیم، خواهیم دید که حدودا یک چهارم این افراد در نهایت دچار علائم پروستات شده و به درمان نیاز پیدا خواهند کرد، گفت: البته درصدی از این افراد به درمان نیاز داشته و برخی نیز با جراحی بهبود پیدا می‌کنند.

وی در ادامه این علائم را در بیماران به دو دسته تقسیم کرد و گفت: گروه اول افرادی‌ هستند که علائم انسدادی داشته و برای شروع ادرار باید منتظر زمان کوتاهی باشند و یا این که ادرار در زمان خارج شدن قطع و وصل شده و با فشار کم و قطر باریک خارج شود.

جمشیدیان افزود: گروه دوم نیز دارای علائم تحریکی چون تکرر ادرار، بیدار شدن‌های شبانه جهت استفاده از دستشویی، احساس پری ادرار و عدم تخلیه کامل که حالات ناخوشایندی را برای فرد ایجاد می‌کند، هستند. البته این امکان که بیماران به طور همزمان هر دو علائم انسدادی و یا تحریکی را دارا باشد نیز وجود دارد.

وی درباره راهکارهای درمانی دیگر به منظور رفع این عارضه اظهارداشت: یکی از روشهای قدیمی و متداول درمان، جراحی باز است که با برش در ناحیه زیر ناف، از طریق مثانه و یا از راه مستقیم بر روی کپسول پروستات، قسمت بزرگ شده پروستات خارج می‌شود. این عمل نیازمند بستری طولانی مدت حدود 3 تا 5 روز دارد. همچنین نیاز به شستشوی مرتب مثانه پس از جراحی در بیمارستان که اغلب با درد همراه است و می‌تواند نیاز به استفاده از خون تزریقی را نیز به همراه داشته باشد از پیامدهای این روش درمانی است.

این متخصص کلیه و مجاری ادراری با بیان اینکه هنوز استاندارد جراحی پروستات در دنیا، روش تراش پروستات به صورت ورود با دستگاه از راه مجرای ادراری بوده که اصطلاحا به آن (TURP) گفته می‌شود، گفت: در این روش جراحان از طریق مجرای ادراری وارد شده و آن قسمت از پروستات را که در داخل کپسول قرار داشته و موجب بسته شدن مجرای ادراری شده را به صورت لایه لایه با استفاده از کوتر برقی خارج کرده و مسیر را باز می‌کنند.

وی افزود: در روش مذکور نیز ممکن است خونریزی ادراری وجود داشته باشد و البته احتمال آن کمتر از عمل جراحی باز است و مدت بستری در بیمارستان نیز به 2 تا 3 روز کاهش می‌یابد. اما نیاز به شستشوی مثانه که همراه با درد، سوزش ادراری است و نیاز به سونداژ، چند روز پس از جراحی وجود دارد.

جمشیدیان درباره روش درمانی لیزر توضیح داد: استفاده از لیزر از جمله روشهای جدید کم تهاجمی بوده که شباهتهای فراوانی به روش بسته یا در اصطلاح تراش دارد. در این روش جراح به وسیله دوربین آندوسکوپ ویژه‌ای که در اختیار دارد از مجرای ادراری وارد شده و با لیزر مخصوص موسوم به لیزر دیود، پروستات را تراش داده یا به اصطلاح تبخیر می‌کند. این نوع لیزر بهترین نوع و کم عارضه‌ ترین روش در میان ابزارهای لیزری محسوب می‌شود که نتایج بهبودی آن برای بیماران نیز مشهودتر است.

وی ادامه داد: در این اقدام درمانی، پروب مخصوص لیزر در محل پروستات قرار گرفته و جراح با تاباندن باریکه‌های لیزری موجب تبخیر vaporization بافت پروستات بزرگ شده می‌شود.

به گفته جمشیدیان، این روش درمانی برای اولین بار در بیمارستان فرمانیه انجام می شود.